قرآن کریم که گنجینه علوم اسرار الهی و تبیان همه چیز و نور مبین است. برای هدایت و کمال زندگی فردی و اجتماعی انسان آمده است و دارای محکمات و متشابهاتی است، که فهم آنها نیازمند قواعد، اصول و معیارهایی است. تصریحات قرآن بر اصل بودن محکمات و پرهیز از اخذ به متشابهات، مبرّی بودن خداوند از سخن غیرعالمانه و ناحق، مبیّن بودن گیرنده وحی، نکته‏آموزی‏های پیامبر گرامی اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و پیشوایان معصوم علیهم‏السلام در راهبرد فهم و تفسیر معتبر قرآن و هشدارهای مکرر نسبت به خطاها و انحرافهای تفسیری و ... همه نشان‏دهنده اهمیت معرفت روش‏مند قرآن است. راز این همه اهمیت آن است که قرآن جاوید می‏خواهد انسان را تعالی بخشیده و جاوید سازد و زمینه‏ساز حیات مینوی انسان شود و این هدف هنگامی میّسر می‏گردد که حقایق قرآن، آن گونه که هست، آیین‏مند شناخته شود؛ بر این اساس معناشناسی و چگونگی تفسیر قرآن کریم از دغدغه‏های دیرین قرآن‏باوران راستین بوده است و تدوین قواعد، اصول، معیارها و شرایط تفسیر از همان سده‏های نخست، نشان از اهمیت دایمی این موضوع در میان مسلمین است.
تعمّق اندیشمندان مسلمان در آثار ادبی همچون: لغت، معانی، بیان و فراگیری علوم مقدماتی تفسیر، اصول فقه، کلام، علوم قرآن و... برای پالایش روشهای صحیح معرفت دینی و بازشناخت این کتاب آسمانی بوده است و دستاورد این تلاشهای موفق و میراث علمی ارجمند، پردازش و تدوین نظریاتی ارزشمند در حوزه‏های علمیِ یاد شده و آیین علمی معناشناسی متون دینی و اصول و راهکارهای آن است.
اما روشن است که گذشت زمان و گسترش تحولات فرهنگی و اجتماعی، و رشد علوم مختلف، پرسش‏های جدیدی را درافکنده که نمی‏توان تنها براساس میراث علمی کهن، این پرسش‏های نوپدید را به چالش کشاند. پیدایش نگرش‏های نوین در زبان‏شناسی جدید، نشانه‏شناسی، هرمنوتیک، معناشناسی و ... پرسش‏های بسیار دقیقی را پدید آورده است که افق نگاه به آنها، بسترهای ویژه‏ای را در تفسیر و معناشناسی فراهم ساخته و رهیافت‏های متفاوتی را در پی داشته است؛ بنابراین گزاف نیست اگر گفته شود موضوع «معرفت دینی و چگونگی معناپژوهی متون دینی» از جدّی‏ترین محورها در عرصه پژوهشهای دینی در عصر حاضر است. از این رو بایسته است که مراکز علمی ـ تحقیقی حیطه علمی خود را در فضای این مباحث و رویکردها قرار دهند و با تکیه بر بنیادهای علمی و معرفتی خویش، حضوری روزآمد داشته باشند.
در راستای گام نهادن و اهتمام بخشیدن به این مهم، ویژه‏نامه «معناشناسی قرآن» در این مجله، به عنوان یکی از نقطه‏های آغازین این حرکت روش‏مند، به این موضوع پرداخته و مقالاتی را در این باره ارایه کرده است. مقاله «از متن تا معنا» در پاسخ به چگونگی فرایند معناشناسی و تفسیر قرآن کریم، به عوامل و شرایط بیرونی فراهم کننده معنا در ذهن خواننده و اقتضائات متن در شکل‏گیری اندیشه خواننده اشاره کرده و قدرت اجتهاد خواننده را به عنوان پایانی‏ترین مرحله این فرایند دانسته که نقش مؤثر در چگونگی کشف معنا دارد، مقاله دوم، به «ساحتهای معناپژوهی» اشاره و آن را در هفت محور بررسی کرده است و جایگاه معناپژوهی را در حوزه علوم دین در دو شاخه علم تفسیر و اصول فقه یافته و افق‏های نوین تحقیقی را در این دو عرصه بیان کرده است. مقاله سوم در رابطه با «علقه معنای متن به مؤلف»، سه دیدگاه متداول را در این باره بیان و وابستگی متن به نیت مؤلف در عین استقلال آن را به اثبات رسانده است و نتیجه گرفته که فهم قرآن کریم باید با ضابطه و منطق صحیح و لحاظ اوصاف الهی، براساس واژگان و ساختار موجود قرآن انجام بگیرد. مقاله چهارم که به تأثیر هرمنوتیک بر فهم متون دینی پرداخته است، با ارایه طرح شبهات و پاسخ دادن به آنها، تفسیر متون دینی را نه «متن محور» صرف و نه «مؤلف محور» تنها دانسته و نتیجه گرفته که تفسیر قرآن کریم باید عاری از ذهنیت و پیش‏داوری‏های مفسر با لحاظ معنای نهایی متن صورت پذیرد. مقاله بعدی به بررسی «تفسیر به رأی» از منظر روایات در منابع شیعی و سنّی و همچنین آیات قرآن پرداخته و نتیجه گرفته که تفسیر به رأی مفهومی عام است که به روش نکوهیده فهم قرآن مربوط است و شامل بیانات ظنی و احتمالی نیز بوده و این معنا در همه آیات جاری است. و آخرین مقاله، «مبانی عقلی فهم روایات تفسیری در المیزان» بررسی شده و
ضمن بیان ضرورت آن دلایلی را برای عقلی دانستن روایات تفسیری از منظر علامه طباطبایی بیان کرده است.
«ساختارگرایی و پساساختارگرایی» عنوان متنی است که به عنوان ترجمه از آثار دان استیور برگزیده شده و ضمن بررسی و نقد نظریه‏های اندیشمندان ساختارگرا و پساساختارگرا به بررسی این دو دیدگاه در پژوهشهای دینی پرداخته است. در بخش معرفی، کتاب «کیف نتعامل مع القرآن العظیم» از آثار آقای دکتر یوسف قرضاوی انتخاب شده که ضمن بیان اجمالی ابواب و فصول مختلف کتاب، به بررسی و نقد باب سوم آن درباره «نحوه تعامل با قرآن از منظر درک و تفسیر آن» در چهار فصل مجزا پرداخته است.
امید است آثار مطرح گردیده گامی مفید در پیمودن این حرکت هدفدار در رسیدن به وضع مطلوب باشد که این با نگاه عمیق و تلاش بی‏شائبه متخصصان اهل فن و استمداد از قدرت لایزال پروردگار هستی و تفضل و عنایت حضرتش محقق خواهد شد، انشاءالله.